Osada Dębowy Jar Osada Dębowy Jar Osada Dębowy Jar Osada Dębowy Jar
dojazd

Narciarstwo biegowe to oryginalna forma aktywności zimą.

 

Narciarstwo biegowe staje się modne w Polsce. Na popularność tej aktywności sportowej wpływają nie tylko dobre wyniki naszych sportowców Justyny Kowalczyk, Sylwii Jaśkowiec czy Macieja Staręgi, ale też dlatego, że mamy coraz więcej przygotowanych i oznakowanych tras i organizujemy coraz więcej imprez biegowych. Wprawdzie daleko nam do masowości narciarstwa biegowego jaka występuje u naszych południowych sąsiadów Czechów czy Słowaków, ale jesteśmy na bardzo dobrej drodze.

Narty na przestrzeni wieków

Narciarstwo towarzyszy człowiekowi od czasów prehistorycznych. Już w epoce późnego Paleolitu człowiek epoki kamienia poruszał się na nartach na obszarach dzisiejszej Norwegii. Świadczą o tym znalezione w Rodoy malowidła ścienne datowanych na okres od 4,5 do 5 tysięcy lat temu oraz odkrycie najstarszych nart sprzed 3,5 tysiąca lat temu znalezionych w miejscowości Hotting w Szwecji. Według najnowszych badań archeologicznych ojczyzną nart jest jednak Azja Środkowa. Z okolic Bajkału i gór Ałtaj narty dotarły do północnej Europy za pośrednictwem Lapończyków, którzy ułatwiali sobie sposób podróżowania po śniegu.

Ze względów klimatycznych Skandynawia przodowała w rozwoju narciarstwa. W 1520 roku Gustaw Waza, przyszły król Szwecji uciekał przed wrogami politycznymi na nartach z Salen do Mory. Na pamiątkę tego wydarzenia odbywa się bieg Wazów na dystansie 90 km, w którym bierze udział 15,5 tysiąca uczestników. W  XVIII wieku narty wykorzystywało wojsko, a w 1843 roku, w Tromso, rozegrano pierwszy sportowy bieg narciarski na dystansie pięciu kilometrów.

W XVII-wiecznej Polsce początkowo narty przybrały formę szerokich deszczułek o długości ok 40 cm połączonych poprzecznymi deseczkami zwaną karplami. Wolne końce były dodatkowo wzmocnione łukiem z leszczyny. Karple były mocowane do nóg rzemieniami lub powrózkami, a górale używali ich do poruszania się po głębokim śniegu.

W tym samym roku, w którym Nansen przemierzał Grenlandię czyli w 1888, Stanisław Barabasz z Krakowa, goszcząc w Beskidzie Niskim, w Cieklinie, gdzie dziś mieści się Muzeum Narciarstwa jego imienia, skonstruował pierwszą w Polsce parę nart. Były to dwie cienkie deski, jedna bukowa, druga jesionowa, wygięte nad ogniem i przypinane rzemieniami do butów. Kilka lat później leśnik Józef Schnaider wydał pierwszy polski, podręcznik dla narciarzy „Na nartach skandynawskich", w którym zawarł wiele praktycznych porad. W 1894 Barabasz i Jan Fischer odbyli pierwszą narciarską wyprawę w Tatrach, z Zakopanego przez Halę Gąsienicową, do Czarnego Stawu Gąsienicowego.

Intensywny rozwój narciarstwa rozpoczął się jednak 120 lat temu, gdy nastąpił naturalny podział na narciarstwo klasyczne i zjazdowe. Technikę tego drugiego rodzaju opracował Mathias Zdarsky. W 1907 r. powstało pierwsze stowarzyszenie narciarskie pod nazwą Karpackie Towarzystwo Narciarzy oraz Zakopiański Oddział Narciarzy kierowany przez Stanisława Barabasza, Mariusza Zaruskiego i Mieczysława Karłowicza. Wkrótce zorganizowano pierwsze polskie zawody narciarskie w Sławku, obejmujące biegi płaskie na 1000 metrów, 1 milę oraz terenowy bieg zjazdowy o długości 1500 metrów. 26 grudnia 1919 został powołany Polski Związek Narciarski „PZN", jego przedstawiciele wzięli udział w tworzeniu Międzynarodowej Federacji Narciarskiej „FIS" w 1924, a ich aktywność została nagrodzona powierzeniem właśnie Polsce organizacji I Międzynarodowych Zawodów Narciarskich – FIS. Zawody odbyły się w 1929 r. w Zakopanem, a rywalizować w nich mogli wyłącznie mężczyźni w konkurencjach biegowych, skokach i kombinacji klasycznej.

Narciarskie wędrowanie po "Śnieżnych trasach"

Narty biegowe mają swoją ciekawą odmianę terenową zwaną cross country czy  back country lub po prostu narciarskie wędrowanie polegające na zwiedzaniu pięknych krajobrazowo obszarów poza miastem, a najlepiej w górzystym terenie. Beskid Niski, dzięki łagodnemu ukształtowaniu gór i dolin, zachęca do takiej formy aktywności ruchowej. W ramach programu „Śnieżne trasy przez lasy” wytyczono i oznakowano 80 km tras do narciarskiego wędrowania, a duża cześć tych tras jest regularnie „ratrakowana” skuterem śnieżnym. Szlaki przebiegają pięknymi dróżkami leśnymi, widokowymi łąkami (z panoramami na pasma Beskidu Niskiego i Sądeckiego) i dolinami górskich potoków. Śnieżne trasy pozwalają także na dotarcie do interesujących miejsc takich jak cmentarze wojenne, drewniane cerkwie, kapliczki, krzyże.

Jaki sprzęt wybrać?

Sprzęt do narciarstwa typu cross country różni się od tradycyjnych nart do biegów klasycznych lub łyżwowych. Narty są trochę szersze i wyposażono je w tzw. łuskę czyli specjalne nacięcia na spodniej części narty, pod butem, żeby ułatwić odbicie i podchodzenie pod górkę. Mogą też być wyposażone w metalowe krawędzie, dla lepszej nawigacji podczas zjazdu, ale nie jest to konieczne. Buty ocieplane z wyższą cholewką zapewniają stabilne oparcie podczas skrętów, a także komfort cieplny podczas dłuższego marszu w mrozie i głębszym śniegu. Uzupełnieniem wyposażenia dla narciarza terenowego są kijki, a ich długość powinna odpowiadać wysokości narciarza do barków.

Narciarstwo cross country to ciekawa, zimowa alternatywa dla jazdy rowerem czy wędrówek górskich latem. Narciarskie wędrowanie to piękno zimowego, ośnieżonego krajobrazu, bajkowe, niezapomniane widoki, fascynujące przeżycie. Zima w pełni, więc po co czekać ?

Biegi narciarskieBiegi narciarskie
Narciarskie wędrowanieNarciarskie wędrowanie
Narciarskie wędrowanieNarciarskie wędrowanie
Biegi narciarskieBiegi narciarskie
Biegi narciarskieBiegi narciarskie
Biegi narciarskieBiegi narciarskie
Historia narciarstwaHistoria narciarstwa
Narty.plNarty.pl
Narty historiaNarty historia
Copyright © 2012 Dębowy Jar. All rights reserved.